I
LUTUNG TEKEN I KEKER
Kacerita ada Lutung, masusupan di tengah
alase, saget ningeh munyin keker makruyuk di carang kayune. I Lutung ngalih
tongos I Keker matinggah ane sedekan ngamah be. I Lutung nangsek saha mamunyi
alon, “Uduh iba Keker olasin je wake! Wake katunan amah-amahan, dija mirib ada
tongos ngalih babuktian. Tinggalin awak wakene berag tuh, wake dot masawitra
ngajak iba”.
I Keker masaut alon, “Uduh Lutung tegarang
melahin minehin. Dija ada unduk buron buka iba, lakar sida masawitra teken
soroh paksi? Apa buin iba buron dengkal, demen nguluk-nguluk. Wake suba nawang
bikas ibane demen ngadug-adug ngeka daya upaya jele demen ngae pisuna. Pantes
iba nemu sengsara.
I Lutung makenyung manis lantas mamunyi,
“Uduh iba Keker, kaliwat baan iba ngatgatang jelek wakene. Yen keto munyin
ibane satmaka ngemadakang wake apang enggal mati. Cara jani liu anake ngadu,
ada ngorahang ane tuara ada. Eda ngugu orta ane tuara-tuara, raos anak mula
sengka baan nampi, bilih-bilih dadi pisuna. Ento patut tangarin, sadu darmane
patut rajegang, anggon ngukuhang pati uripe, matane anggon medasang, ditu mara
lakar janten ane madan sujati, ento krana jani buktiang.
Mara keto munyin I Lutunge, I Keker engsek
ningeh, sawireh ia ningeh orta I Lutung corah, ane tuara taen tepuk kasujatianne.
Metu keneh I Kekere kapiolasan, ensap teken sesenggake, “Bungute juruhina, jite
kabandilin”, Laut masaut I Keker, “Nah Lutung buin mani jalan luas ka pasihe
kangin ngalih be. Sakewala eda ensap iba teken janji.
Kacrita jani I Keker ajaka I Lutung suba
liu maan be, laut I Keker ngajak I Lutung ka pasisi. Disubane neked dipasisi, I
Lutung tundena ngelebang batisne I Keker, sakewala jeg sahasa I Lutung ngilut
batis I Kekere tur bulune kabutbut kanti telah. Ditu I Keker nyaru-nyaru mati.
I Lutung kedek ngikik, “melah-melah iba luas ka sunia loka”. Ditu I Lutung
ngalih api di padukuhan. I Keker nyelisib ka bete sambilanga ngeling, sawireh
bulune telah.
Saget ada sampi teka tur kapiolasan teken I
Keker. I Sampi lantas ngwales teken I Lutung. I Lutung buin ajaka ka tengah
pasihe, lakar ngalih woh-wohan ke selat pasihe. Neked di tengah pasihe, I
Lutung kutanga teken I Sampi. Ditu I Lutung ngeling tusing nyidayang ka pasisi.
Kacrita ada penyu, laut metakon teken I Lutung, “Ih iba Lutung ngudiang iba
dini?” Masaut I Lutung, “Icang kauluk-uluk teken I Sampi orahanga lakar ajaka
ngalih woh-wohan selat pasih. Yen iba olas ajak icang ka pasisi. Neked di
pasisi I Penyu nagih upahne, sakewala I Lutung ane mula corah ento ngewales
pitresnan I Penyu baan daya corah. I Penyu kabadingan tangkahne merep menek,
mawastu tusing ngidayang mabading lan majalan. Ento kranane eda kadropon ngugu
raos, apang eda cara sesenggake “Suba belus mara macingcingan”.