Jumat, 22 Mei 2015

SATUA BALI (Cerita Bali)

I LUTUNG TEKEN I KEKER
Kacerita ada Lutung, masusupan di tengah alase, saget ningeh munyin keker makruyuk di carang kayune. I Lutung ngalih tongos I Keker matinggah ane sedekan ngamah be. I Lutung nangsek saha mamunyi alon, “Uduh iba Keker olasin je wake! Wake katunan amah-amahan, dija mirib ada tongos ngalih babuktian. Tinggalin awak wakene berag tuh, wake dot masawitra ngajak iba”.
I Keker masaut alon, “Uduh Lutung tegarang melahin minehin. Dija ada unduk buron buka iba, lakar sida masawitra teken soroh paksi? Apa buin iba buron dengkal, demen nguluk-nguluk. Wake suba nawang bikas ibane demen ngadug-adug ngeka daya upaya jele demen ngae pisuna. Pantes iba nemu sengsara.
I Lutung makenyung manis lantas mamunyi, “Uduh iba Keker, kaliwat baan iba ngatgatang jelek wakene. Yen keto munyin ibane satmaka ngemadakang wake apang enggal mati. Cara jani liu anake ngadu, ada ngorahang ane tuara ada. Eda ngugu orta ane tuara-tuara, raos anak mula sengka baan nampi, bilih-bilih dadi pisuna. Ento patut tangarin, sadu darmane patut rajegang, anggon ngukuhang pati uripe, matane anggon medasang, ditu mara lakar janten ane madan sujati, ento krana jani buktiang.
Mara keto munyin I Lutunge, I Keker engsek ningeh, sawireh ia ningeh orta I Lutung corah, ane tuara taen tepuk kasujatianne. Metu keneh I Kekere kapiolasan, ensap teken sesenggake, “Bungute juruhina, jite kabandilin”, Laut masaut I Keker, “Nah Lutung buin mani jalan luas ka pasihe kangin ngalih be. Sakewala eda ensap iba teken janji.
Kacrita jani I Keker ajaka I Lutung suba liu maan be, laut I Keker ngajak I Lutung ka pasisi. Disubane neked dipasisi, I Lutung tundena ngelebang batisne I Keker, sakewala jeg sahasa I Lutung ngilut batis I Kekere tur bulune kabutbut kanti telah. Ditu I Keker nyaru-nyaru mati. I Lutung kedek ngikik, “melah-melah iba luas ka sunia loka”. Ditu I Lutung ngalih api di padukuhan. I Keker nyelisib ka bete sambilanga ngeling, sawireh bulune telah.

Saget ada sampi teka tur kapiolasan teken I Keker. I Sampi lantas ngwales teken I Lutung. I Lutung buin ajaka ka tengah pasihe, lakar ngalih woh-wohan ke selat pasihe. Neked di tengah pasihe, I Lutung kutanga teken I Sampi. Ditu I Lutung ngeling tusing nyidayang ka pasisi. Kacrita ada penyu, laut metakon teken I Lutung, “Ih iba Lutung ngudiang iba dini?” Masaut I Lutung, “Icang kauluk-uluk teken I Sampi orahanga lakar ajaka ngalih woh-wohan selat pasih. Yen iba olas ajak icang ka pasisi. Neked di pasisi I Penyu nagih upahne, sakewala I Lutung ane mula corah ento ngewales pitresnan I Penyu baan daya corah. I Penyu kabadingan tangkahne merep menek, mawastu tusing ngidayang mabading lan majalan. Ento kranane eda kadropon ngugu raos, apang eda cara sesenggake “Suba belus mara macingcingan”.

Minggu, 17 Mei 2015

Sejarah Aksara Bali

SEJARAH AKSARA BALI
Sejarah aksara Bali nenten sida lempas ring panglimbak aksara saking India, santukan panglimbak agama Hindu miwah Budha ring panegara Indonesia, taler rauh ring Bali kasarengin antuk basa miwah aksarannyane.
Ring panegara India Wenten aksara sane kawastanin aksara Karosti. Saking aksara Karosti puniki nglimbak dados aksara Brahmi. Mawit saking aksara Brahmi puniki nglimbak dados aksara Dewanegari miwah aksara Pallawa. Aksara Dewanegari kanggen ring India Utara sajeroning nyurat basa Sansekerta. Aksara Pallawa kanggen ring India Selatan sajeroning nyurat basa Pallawa.
Panglimbak aksara Dewanegari miwah Pallawa ring Indonesia nganutin panglimbak agama Hindu miwah Budha. Mawit saking panglimbak aksara Dewanegari miwah Pallawa puniki mawetu wenten aksara Kawi utawi aksara Indonesia Kuna. Saking aksara Kawi puniki kasuen-suen ngraris mauwah dados aksara Jawi miwah aksara Bali, taler dados aksara-aksara sane tiosan sane mangkin wenten ring Indonesia. Pinaka cihnannyane silih tunggil kakeniang ring Kutai (Kalimantan Timur) sajeroning yupa, sane madaging sesuratan aksara Dewanegari.
Ring Bali panglimbak aksara Dewanegari miwah aksara Pallawa kakeniang ring Pura Penataran Sasih Pejeng, Kecamatan Tampaksiring,-Kabupaten Gianyar. Ring Pura Penataran Sasih kakeniang stupa-stupa kecil sane medaging cap antuk tanah legit. Sajeroning cap-cap punika madaging sasuratan aksara sane kawastanin aksara Pradewanegari utawi Siddhamantrka. Sesuratan aksara punika kanggen nyuratang mantram Buddha Tathagata. Panglimbak salanturnyane ring Pura Blanjong Sanur, wenten kakeniang tugu peringatan raja Sri Kesari Warmadewa sane madaging aksara Dewanegari miwah aksara Bali Kuna. Aksara Dewanegari kanggen nyurat basa Bali Kuna, aksara Bali Kuna kanggen nyurat basa Sansekerta.
Aksara selanturnyane waras nglimbak Wantah aksara Pallawa. Pinaka cihnannyane kakeniang sesuratan aksara Pallawa sane kawastanin aksara Semi Pallawa. Mawit saking aksara Semi Pallawa puniki ngraris nglimbak wangunnyane dados aksara Kediri Kwadrat, miwah dados aksara Jawi rauhing dados aksara Bali. Sesuratan aksara Pallawa puniki minakadinnyane wenten kakeniang ring Pura Bale Agung Sembiran. Wangun aksara Bali gumanti bunteran, puniki wantah cihnannyane wangun aksara Bali mawit saking sesuratan aksara Pallawa. Cihnan panglimbak aksara Dewanegari sajeroning aksara Bali minakadi wangun aksara a kara Bali masaih pisan ring aksara a Dewanegari.

Kaketus saking: Buku Pedoman Pasang Aksara Bali

Kamis, 14 Mei 2015

Mitos Bali

ada salah satu mitos yang masih berkembang di kehidupan masyarakat bali yaitu jangan menduduki bantal "De negakin galeng" bisa sakit bisulan pantatnya "Bisa Busul" sejenis sakit jerawat yang timbul di pantat.
Yang jadi pertanyaan,, apakah bantal benar2 bisa menyebabkan bisul (Busul)?
mungkinkah karna ada bakteri di bantal yang bisa menyebabkan bisul?
kalau dipikir-pikir,segala kemungkinan bisa saja terjadi..
tapi mungkin yang sebenarnya dijadikan acuan oleh orang-orang tua kita terdahulu adalah masalah etika. yang mana bantal dalam hal ini dipakai di kepala tidak sewajarnya diduduki. karna di bali khususnya, ada aturan yang jelas dan pasti tentang "luanan" (kepala) dan "teben" (bawah). bantal atau dalam bahasa bali disebut galeng dipakai di kepala tidak cocok dipakai duduk-duduk.
semoga bermanfaatttttttttttttttttttttttttt

Rabu, 06 Mei 2015

bahasa bali

bahasa bali merupakan salah satu bahasa ibu yang dimiliki oleh pendukung kebudayaan yang ada di daerah bali.